Ouderenmishandeling

Financieel misbruik is het ongepast gebruik van de spullen van een oudere. De plegers zijn vaak familieleden, mantelzorgers, professionals of vrijwilligers uit de directe omgeving van de oudere. Alleenwonende ouderen zijn vaak extra kwetsbaar. Lichamelijke en geestelijke beperkingen kunnen een reden zijn waarom ouderen hun financiële zaken door iemand anders laten doen.

Er zijn verschillende vormen van financieel misbruik zoals:

• Wegnemen van geld, sieraden en spullen;
• Tegen de eigen wil in verkopen van spullen van de oudere;
• Misbruik maken van machtigingen en pinpas;
• Spullen kopen op naam van de oudere;
• Gedwongen testamentwijziging of wilsbeschikking of hypotheekopname;
• Financieel kort houden en misbruik van rekeningen.

Een mantelzorger is iemand die langdurig en onbetaald zorgt voor een oudere die hulp nodig heeft. Bijvoorbeeld een oudere die chronisch ziek is of gehandicapt, of niet meer voor zichzelf kan zorgen. De mantelzorger is geen beroepsmatige zorgverlener, maar geeft de zorg omdat hij een persoonlijke band heeft met de oudere.

De last kan zo zwaar worden, dat de mantelzorger niet meer goed voor de oudere zorgt. We spreken dan van ontspoorde mantelzorg. Bij ontspoorde mantelzorg gaat de mantelzorger over de grens van verantwoorde zorg. Dit gebeurt langzaam en meestal niet met opzet. Om de situatie te verbeteren is er hulp nodig.

Bijvoorbeeld knijpen, slaan, duwen, vastbinden, extra of onnodige medicatie geven.

Bijvoorbeeld uitschelden, schreeuwen, intimideren of vernederen.

Bijvoorbeeld de oudere betasten tijdens het douchen.

Bijvoorbeeld niet voldoende zorg geven of sociale contacten afhouden.

Symptomen van ontspoorde mantelzorg zijn dat de mantelzorger:

• zich gemeen of agressief gedraagt naar de oudere;
• de oudere onverzorgd en/of hongerig laat rondlopen;
• ongevraagd kalmerende medicijnen toedient bij de oudere;
• niet toestaat dat de oudere bezoek/telefoon ontvangt of buitenkomt;
• de oudere in het bijzijn van anderen steeds het woord ontneemt;
• de oudere geen toegang geeft tot zijn/haar eigen post of financiën;
• mantelzorger geeft signalen van overbelasting. Dit uit zich in klagen en gezien willen worden.

Dit kun je als oudere of als mantelzorger doen

Gebeuren er dingen waarvan je je afvraagt of ze normaal zijn? Twijfel je over hoe mensen met je omgaan? Praat er dan over met iemand die je vertrouwt. Het maakt niet uit wie dit is. Vaak zijn er meer mensen bereid je te helpen dan je denkt. Een goede vriend, een familielid of je buren. Wat jij het prettigst vindt. Je kunt ook vragen aan deze persoon of hij of zij met je meegaat naar de huisarts of een hulpverlenende instantie. Op de website van jouw gemeente vind je meer informatie over hulpverleners in jouw buurt.

Dit kun je doen als je je zorgen maakt om een oudere

Als je je zorgen maakt om een oudere, praat erover met iemand die je vertrouwt. Ook als je denkt dat de oudere ineens minder geld heeft of bezittingen kwijt raakt. Vaak ben je niet de enige die iets heeft gemerkt. Iemand anders kijkt misschien op een heel andere manier naar jouw verhaal. Samen kun je bespreken wat je hierna het beste kunt doen. En als je een professional bent volg je de Meldcode Huiselijk Geweld en Kindermishandeling.

Praten met personen over wie jij je zorgen maakt is een grote stap. Je weet meestal niet precies wat er aan de hand is. En je wilt de ander niet kwetsen. Daarnaast kan een slachtoffer of pleger van ouderenmishandeling zich misschien schamen. En wil hij/zij dit verborgen houden. Het kan voorkomen dat zorgen niet kloppen. Toch is het goed om daar achter te komen. Als er wel sprake is van geweld, kun je samen bespreken hoe je hier iets aan kunt doen. Wil je meer weten over signalen of tips om het gesprek aan te gaan? Kijk dan bij Folders.

Veilig Thuis is er voor iedereen die direct of indirect te maken heeft met huiselijk geweld en kindermishandeling. Bij Veilig Thuis kunnen slachtoffers, plegers, omstanders en professionals terecht voor deskundige hulp en advies bij (vermoedens van) ouderenmishandeling. Veilig Thuis werkt nauw samen met andere professionals die bij de oudere betrokken zijn, waardoor ouderenmishandeling gestopt kan worden.

Je kunt bellen voor advies en ondersteuning. Voor jezelf of voor een ander. Je krijgt een medewerker aan de lijn die goed naar je verhaal luistert. Deze medewerker beantwoordt vragen en geeft advies. De medewerker kijkt samen met jou of er professionele hulp nodig is.  En zo ja, welke hulp dan het beste is. Als je wilt of als dat nodig is, kun je anoniem blijven. Veilig Thuis heeft aandachtfunctionarissen ouderenmishandeling.

Soms is het snel duidelijk welke problemen er zijn en welke hulp nodig is. In dat geval gaat Veilig Thuis deze hulp organiseren. Soms is er niet duidelijk wat er aan de hand is, dan  moet dat eerst uitgezocht worden. Dat doet Veilig Thuis zo veel mogelijk samen met de mensen om wie het gaat. Maar lukt dat niet, dan kan Veilig Thuis ook onderzoek doen zonder dat de betrokkenen het daarmee eens zijn. Zoals wanneer dat voor de veiligheid van kinderen of volwassenen nodig is. Twijfel je? Bel dan, eventueel anoniem, voor advies. Want anders gebeurt er niets!

Bel in geval van nood altijd direct 112.