Seksueel geweld
Seksueel geweld staat voor alle seksuele handelingen die iemand gedwongen moet uitvoeren, meemaken of zien. Met als doel de seksuele behoefte van de persoon in de machtspositie te bevredigen. Of om er een financieel voordeel uit te halen, zoals geld. Het kan gaan om aanranding, verkrachting, seksuele handelingen tussen kinderen en volwassen of online misbruik. Seksueel geweld komt voor bij volwassenen en kinderen.
Een veel voorkomende reactie na seksueel geweld is om het geheim te houden. Uit schaamte, uit schuldgevoel of omdat je opziet tegen de gevolgen. De dader bedreigt bijvoorbeeld de andere kinderen of je wil je ouders beschermen. Het kan zijn dat je denkt dat je je aanstelt of dat je niet weet of het wel echt zo erg was. Toch is het belangrijk te beseffen dat alles wat je voelt normaal is. De pijn die je voelt mag er zijn. Je hoeft je niet groot te houden. Bij de verwerking helpt het om te delen met iemand die je goed kent of vertrouwt.
Vormen van seksueel geweld
Er zijn verschillende vormen van seksueel geweld. Hieronder lees je meer informatie per vorm van seksueel geweld.
Wanneer je tegen je zin seksuele handelingen moet ondergaan of moet uitvoeren. Bij een aanranding gaat het om alle seksuele handelingen behalve seksueel binnendringen. Denk aan iemand die jou aanraakt bij je geslachtsdeel. Of jou dwingt om zijn/haar geslachtsdeel aan te raken. Bij een verkrachting gaat het (ook) om binnendringen.
Seksueel misbruik gaat om seksuele handelingen tussen een volwassene en een kind. In Nederland is seksueel contact met een kind jonger dan 12 jaar altijd strafbaar. Tussen de leeftijd van 12 en 16 jaar wordt er eerst naar de situatie gekeken. Bijvoorbeeld naar het leeftijdsverschil tussen de jongere en de volwassene. Vanaf 16 jaar is seks met een volwassene toegestaan wanneer er toestemming is van twee kanten. Een volwassene is ook strafbaar als hij seksueel contact heeft met een minderjarige die afhankelijk van hem is. Bijvoorbeeld een vader met een dochter of een leraar met een leerling.
Dit is misbruik via internet. Zoals digitaal kinderlokken en seksuele chantage.
Grooming
Een volwassene legt via internet contact met een minderjarige. Hij/zij vraagt de minderjarige om seksuele handelingen te verrichten voor de webcam. Soms zoekt de volwassene seksueel contact in het echt. Vaak vertellen deze volwassenen niet dat zij veel ouder zijn.
Sexting
Iemand deelt bijvoorbeeld een naaktfoto van jou zonder toestemming via social media (sexting).
Sextortion
Iemand chanteert je met naaktbeelden. De persoon die chanteert wil meestal geld of dat je meer pikante video’s en foto’s stuurt. Als je dat niet doet, dreigt hij/zij bijvoorbeeld je foto’s online te zetten.
De gevolgen zijn groot
Seksueel misbruik (online en offline) kan verschillende gevolgen hebben voor kinderen en volwassenen. Zowel korte als lange termijn gevolgen. De grootte van deze gevolgen zijn voor ieder slachtoffer anders. De meeste slachtoffers hebben lang last van het misbruik dat ze hebben meegemaakt. Zo kan het slachtoffer wantrouwend zijn tegenover de omgeving. En moeite hebben met grenzen stellen op het gebied van seksualiteit. Soms voelen ze zich niets waard. Slachtoffers zwijgen uit schaamte soms jarenlang over hun ervaringen en wachten met hulp vragen.
Gevolgen voor het kind
Seksueel misbruik beschadigt het gevoel van veiligheid en vertrouwen van een kind. Vaak is de pleger iemand die veiligheid zou moeten bieden, zoals een ouder of bekende. Kinderen kunnen last hebben van loyaliteitsconflicten als de pleger iemand is van wie ze houden en die ze vertrouwen. Kinderen denken vaak dat zij zelf schuld hebben. Ze hebben veel last van schaamte en schuldgevoelens en durven er daarom ook niet over te vertellen. Seksueel geweld kan resulteren in:
- vroeg beginnen met seksuele handelingen;
- tienerzwangerschap;
- aandachtsproblemen;
- PTSS;
- angst, depressie;
- lichamelijke klachten, automutileren;
- een zelfmoordpoging bij jongeren.
Gevolgen voor volwassenen
Volwassenen hebben vaak moeite met grenzen stellen. Ook kunnen zij een afkeer van zichzelf hebben. Dit kan leiden tot depressies, verslaving en eetproblemen. Psychische klachten, zoals angst, depressie, paniekaanvallen, slaapproblemen en persoonlijkheidsstoornissen, komen veel voor. Ook gezondheidsklachten zonder duidelijke lichamelijke oorzaak komt voor. Volwassenen rvaren ook meer seksuele- en relationele problemen in hun leven.
Hoe herken je de signalen?
De meeste slachtoffers van seksueel misbruik laten meerdere symptomen zien. Soms zie je juist heel weinig signalen omdat ze het misbruik verborgen willen houden. Of omdat ze niet doorhebben dat ze misbruikt zijn. Soms hebben kinderen er geen last van. Een derde van de jonge kinderen laat geen signalen zien. Sluit ook uit of signalen een andere oorzaak kunnen hebben dan seksueel misbruik. Let op: één signaal zegt vaak weinig.
- Slaapproblemen, bang zijn in het donker, nachtmerries, extreme vrees voor ‘monsters’
- Verlies van eetlust, eetproblemen, voortdurend buikpijn zonder aanwijsbare reden.
- Plotselinge wisselingen in de stemming/gedrag van het kind. Ongelukkig zijn, boos, teruggetrokken gedrag bij een voorheen vrolijk kind.
- Angst voor bepaalde mensen of plekken. Bijvoorbeeld: het kind wil niet alleen gelaten worden met een oppas, kennis of familielid.
- Een ouder kind dat een terugval in gedrag vertoont. Bijvoorbeeld weer gaat bedplassen, duimzuigen of heel eenkennig wordt
- Weigeren om over een ‘geheimpje’ te praten dat het kind met een andere volwassene heeft.
- Praten over een nieuwe, oudere vriend en daar vaak over de vloer komen.
- Plotseling over veel (zak)geld beschikken.
- Niet bij de leeftijd passend seksueel gedrag laten zien.
- Veranderingen in gedrag: iemand kan zich terugtrekken of juist heel druk, boos of agressief zijn en meer gaan drinken, roken of stimulerende middelen gebruiken;
- Stemmingswisselingen;
- Depressieve gevoelens;
- Slaaproblemen: nachtmerries, slecht slapen;
- Eetproblemen: overgewicht of juist ondergewicht, misselijkheid;
- Concentratieproblemen en geheugenproblemen;
- Lichamelijke signalen: buikpijn, zwelling van of wondjes aan geslachtsdelen, hoofdpijn, spierspanning, rugpijn;
- Angst: bang in het donker, niet over straat durven, schrikken bij aanraking, angst- of paniekaanvallen;
- Seksuele problemen: afkeer van seks of juist overmatige interesse in seks en niet bij de leeftijd passend seksueel gedrag;
- Relationele problemen: vastlopen in relatie(s), problemen met grenzen stellen.
Dit kun je zelf doen
Dit kun je doen als slachtoffer
Praten over seksueel geweld is moeilijk. Het gaat vaak om schokkende ervaringen. Het kan zijn dat je uit schaamte soms jarenlang niemand iets vertelt. En wacht met hulp vragen.
Praten met iemand in jouw omgeving is een belangrijke eerste stap. Vaak zijn er meer mensen bereid je te helpen dan je zelf denkt. Een goede vriend, een familielid of een buurman of -vrouw die je vertrouwt. Wat jij het prettigst vindt. Als je eenmaal die eerste stap hebt gezet, zul je merken dat het best goed voelt om je hart te luchten. Behalve jouw verhaal vertellen aan deze persoon kun je ook vragen of hij of zij met je meegaat naar een hulpinstantie. Het troosten en delen helpt bij de verwerking.
Je hoeft niet meteen te vertellen wat er precies is gebeurd, maar het is heel belangrijk dat je er niet in je eentje mee blijft rondlopen. Wil je niet met iemand praten in je omgeving? Je kunt ook altijd contact opnemen met Centrum Seksueel Geweld. Dat kan ook anoniem.
Zoek je hulp bij het doen van aangifte? Hiervoor kun je terecht bij Slachtofferhulp Nederland. Om aangifte te doen bij de politie kun je contact opnemen met het landelijk politienummer: 0900-8844. De Zedenpolitie is onderdeel van het CSG, maar schakelen ze alleen in als jij dat wilt.
Dit kun je doen als je je zorgen maakt over iemand anders
Als je je zorgen maakt om iemand anders, praat erover met iemand die je vertrouwt. Vaak ben je niet de enige die iets heeft gemerkt. Iemand anders kijkt misschien op een heel andere manier naar jouw verhaal. Samen kun je bespreken wat je hierna het beste kunt doen. En als je een professional bent volg je de Meldcode Huiselijk Geweld en Kindermishandeling.
Veilig Thuis is er voor iedereen (slachtoffer, pleger, omstanders en professionals) die direct of indirect te maken heeft met seksueel geweld of bij vermoedens van seksueel geweld en heeft expertise op het gebied van seksueel misbruik.
Je kunt bellen voor advies en ondersteuning. Voor jezelf of voor een ander. Je krijgt een medewerker aan de lijn die goed naar je verhaal luistert. Deze medewerker beantwoordt vragen en geeft advies. De medewerker kijkt samen met jou of er professionele hulp nodig is en welke hulp dan het beste is. Als je wilt of als dat nodig is, kun je anoniem blijven.
Bel in geval van nood altijd direct 112.