Stalking
Stalking is iemand bewust de hele tijd lastigvallen waardoor die persoon zich niet meer veilig voelt. Iemand stalken gebeurt niet eenmalig. De stalker kan een ex-partner zijn, maar het kan ook gaan om een kennis, buurman of ander familielid. Veilig Thuis adviseert en helpt in situaties waarin de stalker een ex-partner is. En situaties waarin de gestalkte persoon op één of andere manier (in gezinsverband) afhankelijk is van de stalker.
Stalking kan het gevolg zijn van een ex-partner, die het niet eens is met het stoppen van de relatie. De ex-partner blijft contact zoeken en valt je daarmee lastig. Als de stalker een ex-partner is, loop je meer risico op geweld. Vooral als je ex-partner al geweld gebruikte in jullie relatie. Of jou zelfs bedreigde met de dood.
Hoe herken je stalking?
Stalking kan gebeuren op verschillende manieren. De stalker kan:
- je opwachten, bespieden of achtervolgen;
- de hele tijd ongewenste brieven, e-mails, telefoontjes, appjes en social mediaberichten sturen;
- met geweld dreigen;
- leugens of roddels over jou verspreiden of over je familie;
- je spullen kapot maken of beschadigen;
- bestellingen doen op jouw naam;
- je kinderen, familie, vrienden of collega’s ook lastiggevallen.
Wanneer de stalker via internet, bellen of whatsappen stalkt, noemen we dat cyberstalking.
Het begint vaak ‘onschuldig’
Sommige stalkers beginnen ‘voorzichtig’ met lastigvallen en gaan steeds verder. Andere stalkers beginnen direct nadat de relatie eindigt al met erg intimiderend gedrag. Soms begint iemand met stalken, omdat hij probeert de relatie nog te redden. De stalker zoekt steeds contact met je om het weer goed te maken. Als dit niet lukt, dan wordt het stalken vaak een doel op zich. Hij gunt je geen leven zonder jou.
De stalker probeert op veel manieren macht over je te krijgen en te houden. De echte stalker kenmerkt zich door extreme vasthoudendheid en dwingend gedrag. De behoefte aan contact is voor de stalker een soort verslaving geworden. Elk nieuw contact en elke reactie (ook als die negatief is!) voedt de verslaving. Daarom is geen contact het beste.
Soms moet er contact zijn, omdat je samen kinderen hebt. Dan is er meer kans op dat de stalking door zal blijven gaan.
Gevolgen voor het slachtoffer
Stalking heeft invloed op je priveleven. Ook op momenten dat de stalker niets doet, kun je gevoelens hebben van angst en dreiging. Als de stalking langer duurt, gaat dit je leven meer en meer beheersen. De stalker heeft wat hij wil: dat je zoveel mogelijk met hem bezig bent. Je kunt spanning ervaren met gevolgen als: angst, achterdocht, extreme schrikreacties, concentratiestoornissen, slaapstoornissen, slechte eetlust, vermoeidheid, spier- en hoofdpijn.
Gevolgen voor kinderen
Stalking kan een schadelijke invloed hebben op de gezondheid en ontwikkeling van kinderen. Vooral als de stalker hun niet-verzorgende vader of moeder is. Als de stalkende ouder geen omgang heeft met zijn kinderen, kan hij daar wanhopig of boos van worden. En beginnen met stalken. Ook kan de stalker proberen via de kinderen informatie over jou in te winnen.
Het is belangrijk dat je geen direct contact met de stalker hebt. Noodzakelijk contact over de kinderen of gedeelde spullen kun je beter via anderen laten lopen. Het risico dat de stalker vormt, moet meewegen in de beslissingen over de omgang met de kinderen.
Dit kun je doen
Dit kun je als slachtoffer doen
Praten met iemand in jouw omgeving is een belangrijke eerste stap. Vaak zijn er meer mensen bereid je te helpen dan je zelf denkt. Een goede vriend, een familielid of een buurman of -vrouw die je vertrouwt. Wat jij het prettigst vindt. Als je eenmaal die eerste stap hebt gezet, zul je merken dat het best goed voelt om je hart te luchten. Behalve jouw verhaal vertellen aan deze persoon kun je ook vragen of hij of zij met je meegaat naar een hulpinstantie. Je kunt ook praten met lotgenoten, mannen en vrouwen die hetzelfde meemaken als jij.
Wees duidelijk naar de stalker toe
Vertel de stalker duidelijk wat je wilt en vooral wat je niet wilt. Zorg dat je een bewijs hiervan bewaart, bijvoorbeeld een aangetekende brief. Blijf verder consequent: nee is nee. Ga nooit in op voorstellen of eisen van de stalker. Stalkers houden zich niet aan de gemaakte afspraken. Ga ook nooit een gesprek aan met de stalker. Ook niet als iemand wil bemiddelen. In het bijzijn van anderen gaat een bemiddeling vaak goed, maar daarna gaat het stalken vaak door.
Maak het de stalker niet makkelijk
Ga na wat je kunt doen om jezelf veilig te houden en de stalker zo veel mogelijk op afstand te houden. Zorg er bijvoorbeeld voor dat jouw profielen op social media privé zijn. Zo kan de stalker jouw activiteiten niet zien. Zorg er ook voor dat de stalker geen toegang heeft tot jouw accounts en apparaten. En dat de stalker jouw huis niet binnen kan komen.
Bewaar bewijs en berichten
Verzamel bewijsmateriaal wanneer de stalker je achtervolgt, appt, belt, e-mailt of op een andere manier lastigvalt. Documenteer het stalken. Houd een logboek bij waarin je de datum, tijd, locatie en duur van de stalking noteert en ook hoe je wordt gestalkt. Noteer ook of er getuigen bij waren. Maak waar mogelijk foto’s en neem telefoongesprekken op en bewaar e-mail en sms-berichten.
Aangifte doen van stalking
Wanneer je aangifte doet, geeft dit de politie de mogelijkheid om het strafbare feit (de stalking en/of bedreiging) te onderzoeken en te stoppen. Als slachtoffer kun je zelf aangifte doen, maar ook mensen in jouw omgeving kunnen aangifte doen.
Zoek je hulp bij het doen van aangifte? Hiervoor kun je terecht bij Slachtofferhulp Nederland. Om aangifte te doen bij de politie kun je contact opnemen met het landelijk politienummer: 0900-8844.
Dit kun je doen als je je zorgen maakt over iemand anders
Als je je zorgen maakt om iemand anders, praat erover met iemand die je vertrouwt. Vaak ben je niet de enige die iets heeft gemerkt. Iemand anders kijkt misschien op een heel andere manier naar jouw verhaal. Samen kun je bespreken wat je hierna het beste kunt doen. En als je een professional bent volg je de Meldcode Huiselijk Geweld en Kindermishandeling.
Veilig Thuis is er voor iedereen die direct of indirect te maken heeft met huiselijk geweld en kindermishandeling en heeft experts op het gebied van stalking.
Je kunt bellen voor advies en ondersteuning. Voor jezelf of voor een ander. Je krijgt een medewerker aan de lijn die goed naar je verhaal luistert. Deze medewerker beantwoordt vragen en geeft advies. De medewerker kijkt samen met jou of er professionele hulp nodig is en welke hulp dan het beste is. Als je wilt of als dat nodig is, kun je anoniem blijven.
Bel in geval van nood altijd direct 112.